Tìm hiểu Unicode là gì? Vai trò, lợi ích và cách gõ ký tự

Unicode là gì?

Unicode là gì? Unicode là bộ mã tiêu chuẩn quốc tế đã được mã hóa ký tự để hỗ trợ hiển thị, xử lý văn bản của tất cả các ngôn ngữ khác nhau trên thế giới. Bất kể ngôn ngữ sử dụng là loại chữ tượng hình khá phức tạp như Hán Nôm, Hán tự của Trung Quốc, Kanji của Nhật,… hay là các loại ký hiệu khác.

Lịch sử ra đời của tiêu chuẩn mã hóa kí tự Unicode

Hành trình của Unicode được chia thành hai giai đoạn: trước và sau khi xuất hiện Unicode Consortium được thành lập.

Trước khi có bộ mã kí tự Unicode

Trước Unicode được ra đời, khi thế giới máy tính còn đang gặp nhiều vấn đề “mã hóa ký tự rời rạc” (ASCII, ISO 8859, JIS, Big5, VISCII, TCVN3…). Mặc dù trước những năm 1990, đã xuất hiện chuẩn mã hóa ASCII (7-bit), giúp biểu diễn, biểu thị 128 ký tự, tuy nhiên bộ mã này lại chỉ dành đa phần cho chữ cái tiếng Anh (A-Z), chữ số (0-9), dấu chấm câu,… Điều này lại không tương thích với các bộ chữ khác như chữ Hán tự của Trung Quốc, Kanji của Nhật Bản hay chữ Latinh của Châu Âu.

Sự ra đời của Unicode Consortium

Với mục tiêu thay thế các ký tự chưa được mã hóa, chưa tương thích, hợp nhất, đồng bộ cho phép máy tính có thể hiển thị rõ ràng, giao thoa giữa các văn bản trên toàn thế giới. Năm 1991, Unicode Consortium được thành lập, đặt nền móng cho Internet toàn cầu hóa. 

Cùng hợp tác với các tổ chức ISO/IEC JTC1/SC2 để tiến tới chuẩn chung (ISO/IEC 10646) giúp hệ điều hành, phần mềm, WEB có thể hiển thị rõ ràng văn bản đa ngôn ngữ không bị lỗi font chữ. Cùng với đó là các công ty lớn hỗ trợ tham gia vào như Apple, Microsoft,… nhờ vậy  mà Unicode trở thành chuẩn mặc định trong các hệ điều hành và ứng dụng cho đến cả ngày nay.

Tại sao cần có Unicode? Tầm quan trọng của bộ mã thống nhất

Unicode ra đời với sứ mệnh là gì? Lý do tại sao lại cần có Unicode? Hãy cùng tìm hiểu một số lợi ích của bộ mã đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới hiện nay.

Cho phép giao tiếp toàn cầu

Unicode giúp cho người sử dụng xóa bỏ rào cản ngôn ngữ, tất cả các nước trên thế giới có thể giao tiếp ngôn ngữ với nhau thuận tiện, dễ dàng qua email, tin nhắn, trang thông tin trên mạng xã hội mà không lo lỗi hiển thị font chữ.

Ngoài ra, các ứng dụng phần mềm, hệ điều hành hay trình duyệt WEB cũng được xây dựng, hình thành dựa trên bộ mã Unicode để các nước trên thế giới đều có thể đọc và hiểu được. Điều này, tạo nên tính đồng nhất, ổn định và sự giao thoa ngôn ngữ toàn cầu trong kỷ nguyên số.

Đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu

Việc có một chuẩn mã hóa thống nhất, mọi văn bản được lưu trữ sẽ được đảm bảo tính an toàn. Ví dụ như không bị lỗi font chữ hay là sai lệch khi di chuyển giữa các hệ thống chữ mã hóa khác nhau. Đối với những ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao thì đây là một yếu tố cực kỳ quan trọng để giữ nguyên vẹn được toàn bộ dữ liệu từ đầu tới cuối.

Nền tảng cho sự phát triển của Internet và phần mềm

Unicode đánh dấu một bước ngoặt lớn cho nền văn minh Internet toàn cầu cũng như ngành công nghiệp phần mềm. Nhờ có bộ mã này, khi sử dụng email, mạng xã hội có thể hiển thị chính xác mọi ngôn ngữ từ các tiếng Ả Rập cho đến cả tiếng Việt.

Đối với ngành công nghiệp phần mềm được xây dựng dựa trên Unicode có thể xử lý các văn bản đa ngôn ngữ một cách thống nhất. Các phần mềm soạn thảo hay cơ sở dữ liệu WEB đều vận hành thống nhất, mượt mà trên toàn cầu.

Không chỉ dừng lại ở các ngôn ngữ, ký tự truyền thống, Unicode còn không ngừng phát triển thêm cả về các ngôn ngữ emoji, bắt kịp xu hướng hiện đại hóa, số hóa như hiện nay. Tương lai, chúng ta sẽ ngày càng dễ dàng tiếp cận với những ứng dụng đa dạng, được áp dụng vào đời sống thường ngày dựa trên nền tảng Unicode.

Ứng dụng thực tế của Unicode trong phần mềm, internet, và đời sống

Hiện nay, Unicode được áp dụng vào thực tế hầu hết các hệ điều hành phổ biến như iOS, Android, Windows, macOS. Trên các hệ điều hành này, nhờ có sự mã hóa đồng bộ này, các văn bản chúng ta tiếp xúc thường ngày được hiển thị rất chính xác trên mọi thiết bị.

Thực tế hơn, các ngôn ngữ lập trình hiện đại Python, Java (vận hành trong hệ thống ngân hàng, thương mại điện tử) hay JavaScript (nền tảng WEB) đều được sử dụng với mục tiêu xây dựng ứng dụng WEB, xử lý dữ liệu và hỗ trợ đa ngôn ngữ. Tất cả ứng dụng này cũng đang được vận hành trên nền tảng Unicode, hướng tới khả năng toàn cầu hóa trong kỷ nguyên internet. Không chỉ trong lĩnh vực công nghệ số, những tin nhắn đời sống hàng ngày được sử dụng với các biểu tượng cảm xúc emoji (😀, 😢) cũng thuộc trong bộ mã hóa Unicode.

Hướng dẫn gõ các kí tự trong bảng mã Unicode

Cách gõ Unicode phụ thuộc vào hệ điều hành mà bạn đang sử dụng, mỗi nền tảng cũng sẽ có cách thức riêng để nhập ký tự.

Trên hệ điều hành Windows, bạn có thể sử dụng các phần mềm hỗ trợ như Vietkey, Unikey,… đều hỗ trợ gõ Unicode bằng các kiểu gõ Telex hay VNI. Với một cách khác bằng cách sử dụng phím Alt + mã số thập phân (Alt code) và chỉ nhập được các ký tự trong bảng mã ASCII mở rộng (không phải toàn bộ Unicode).

Với hệ điều hành macOS thì đơn giản hơn vì đã được tích hợp Unicode trong hệ điều hành. Tìm chọn cài đặt hệ thống và lựa phần bàn phím. Chọn nguồn đầu vào và trong danh sách tìm kiếm ngôn ngữ Vietnamese. Chọn kiểu gõ thường dùng là Telex rồi tiến hành Add vào máy để sử dụng. Nhanh hơn nữa, tải trực tiếp phần mềm bộ gõ tiếng Việt Evkey, Unikey,… để trải nghiệm dễ dàng nhất.

Ngoài 2 hệ điều hành trên, trong các phần mềm Microsoft Office (như Word, Outlook) bạn có thể gõ trực tiếp bằng mã Unicode. Nhập mã Hex (hệ số thập lục phân) rồi kết hợp phím Alt + X để chuyển thành ký tự.

Ví dụ:

• 00F4 + Alt + X → ô
• 1EA1 + Alt + X → ạ
• 00A9 + Alt + X → © (ký hiệu bản quyền)
• 1F600 + Alt + X → 😀 (emoji mặt cười)

Trên đây là những khái niệm, vai trò và lợi ích của Unicode, cũng như tầm quan trọng của bộ mã này ra đời. Nhờ có chuẩn mã hóa Unicode, văn bản đa ngôn ngữ, ký hiệu toán học hay emoji đều được hiển thị thống nhất, chính xác trên mọi nền tảng. Không chỉ bảo đảm an toàn dữ liệu, mà còn hỗ trợ thúc đẩy phát triển các nền công nghệ, ứng dụng hiện đại trong tương lai.